May 11-mi 2022-mi
Ublumi,13-guyut havaat tuhaqtiyutauyut manikhariagani ilagani nutap Kanatami-Inuilu Nunangat-mi-Taqyuqyuap Akiani Nunaqyuaq Ukiuqtaqtumi Ilituqhautinik Havaamik 2021-mit 2025-mut.
CINUK-kuni Havaami ikayuqtiriit manikhaqtitiyulu – Inuit Tapiriit Kanatami, Taqyuqyuap Akiani Nunaqyuami Ilituqhaiyit Hanatuqniqtulu (UKRI), UKIUQTAQTUMI Qauyimayauyunik Kanatami, Nunaqyuami Ilituhaiyini Katimayit Kanatami (NRC), Minguiqhiqviliqiyit Kanatami Havakviuyuq, Fonds de recherche de Québec-mi – ilautquiyut aulaniqatiaqtunik havaani ikayuqtiriinik.
CINUK-kuni Havaaq amigairutinahuaqtuq kagiqhijutinik ukuniga ihuaqhaqlugilu avatauyumit, inuujuhiqmit, manikhaqhiurutinit, ilitquhiqmit ihuaqhaqniginilu hanayakhat aktuqniginit hilap aalaguqniganik Kanatamiut Ukiuqtaqtuani.
Ilituqhautit havaariyauyut aulaniqatiaqtunik havaanit atuqhimayuni pigahuni ukiuni CINUK-mi Havaami turakviqaqtuq amihunik aalatqiinik atuqniqaqtunik havauhiqnik, ukunigalu akyautinik, uumayut aaniaginiginik, niqainaqnik, avatauyuq aaniaqnainiganik, aaniqnaitumik aulaaqniqmik, qiniqhiayunik annaujivaktuniklu, nugulaituni aulayutinik, nunagiyauyumi aaniaqnainiganik, taqyuup hinaa hituagitaagani piyutinik, palastiknik halumailruniklu iqagunik, amigainiqhaniklu.
Quyagivlugit tuhaqtitaagani aulaniqatiaqtunik havaami ikayuqtiriit, kivgaqtuqtit havaami ikayuqtiriit uqaqtut:
Uqauhiuyut
“Quyagiyumayatka aulaniqatiaqtuq aituutikhamik uuktuqtut quyagivlugilu atuqnahuaqniganik nakurutauyut ilituqhautit Inuit Nunangat-mi,” uqaqtut Inuit Tapiriit Kanatami Ikhivautalik Natan Obed. “Ukualu Inuit ikayuqtigiyauvlutik ataniqtuiniqmi Inuit Nunangat-mi ilituqhautit aturiaqaqtut ihauqhivaaliriagani aulaniqtiaqniga, aktuqniga atuqniqatiaqnigilu ilituqhautini hulijutit atuqtauyut nunagiyaptikni agilraptikni. Una havaaq ajikutatiaga qanuq pivagiaptiknik ikayuqtiriigutikut pivaliayutiqariaptikni.”
Natan Obed
Ikhivautalik, Inuit Tapiriit Kanatami
“Aliahuktuga takuyaagani 13-guyut aulariknaqtut nutaat havaakhat, manikhaqtitauniginik ilagani uuma ikayuqtiriigutip UK-kuni Ilituqhaiyinit Hanatuqniqtunilu, havaliriaqniginik. Kagiqhimatiariagani upiyutiqariaganilu piyutauluaqtunik ilaliutinigniklu aktuqniginik hilap aalaguqniganik Ukiuqtaqtumi aginiqhauhiimagituq ublumimit. Ilitariyavut atuqluarumayavulu atuqniqatiaqniganik taimailiuqniqmik tuniqhimavluta ihumagiyaqatiriikhutalu nakuuyumik hakugikhivaaliriagani ikayuqtiriiknik Inuilu ilituqhaiyit nunagiyauyulu. Nahuriyuga takuyaamni qanuq havaat pivalianiginik atuqtukhani pigahuni ukiuni tuhariamilu qanuriliniginik havaariyamiknit ikayuqtiriigutigiyamiknilu.”
Ilihaiyiqyuaq Christopher Smith, Hilaqyuami Ayugituqyuaq, UK-mi Ilituqhaiyit Hanatuqniqtulu Atanguyanilu Ikhivautauyuq, Hanauyaanik Inukniklu Ilituqhainiqmi Katimayin
“Aliahuktugut ukuniga nutaanik havaani qanulu nauvalianiaqmaga. Havaqatigivlugit Havauhiqmi ikayuqtigiyavut ikayuqturiagani havaat kauyivaalirutauyut ukiuqtaqtumi hilagiyauut-agiyumiklu Inuinanik ilauyuqariagani hivuliqhiqatiginiqmik – ilagiyautiaktuq havaariyaptikni UKIUQTATUMI ihuaqhariagani ihumaluutauyut nunagiyauyunit.”
Jennifer C. Hubbard, Ikhivautalik Ukiuqtatumi Qauyimayauyunik Kanatami
“Nunaqyuami Ilituqhaiyinit Katimayit Kanatami aliahuktut ikayuqturiagani ukua havaqatiriigutit ilituqhainikut havaat, ihumagiyaqaqluaqtut ihumagiyauluaqtunik aktuqniqaqtunik Ukiuqtaqtumik Ukiuqtatumilu nunagiyauyunik. Ilagagut manikhaqtitauyuq ilagani Ukiuqtaqtuutiptikni Ukiuqtaqtumilu Akhuurutinik havaami, ukua havaat tikuaqtauyut, atuqhugit Inuit nunamilu ihumagiyainik, ihuaqhariagani akhuurutauluaqtut Ukiuqtaqtumi ila puvakmi aanaigiyutit, ihuaqhautit ihuaqhautilu aalaguqniganik nunap qanuriniganit, nugulaitunikl aulajutinik alruyaqtuutiqaginigini igluqpanuani.”
Iain Stewart
Ikhivautalik, Nunaqyuami Ilituqhainikmi Katimayinit Kanatami
“Pivalianiginik kagiqhiyutivut Inuinaqnit hivuliqhuqniginik naunaiyautit qauyimanikulu atuqtauyut piyutauluaqtut ihuaqhariagani hilap aalaguqpalianiga Inuit Nunangat-mi. Ikayuqtuqniginit Nunaqaqaqtut hivuliqhuqtit nanminiklu piyutiqarumayut, Nunaqaqaqtulu qauyimayainik kauyimayauyuniklu atuqtunik, agiklivaliapkaraptigit halumatqiyat ihuatqiyamiklu hivunikhamik. Quanarunaqtuq ikayuqtiriit tikuaqtauyut nahuriyavulu ikayuqtiriitiaqniginik.”
Ihumagiyautiaqtuq Steven Guilbeault
Ministauyuq Avatiliqiyini Hilaplu Aalaguqpalianiganik Ministauvlunilu havaaqaqtuq Minguiqhiqviknik Kanatami
“Quviahkpiaqtuga FRQ-kut ikayuutainik CINUK-mi havaami katiyutauyuq ikayuqtiriinik timiuyunik havauhiqaqtut hilamik upaluqnaqniganik aktuqniginiklu atuqtauyut Inuit nunagiyainit. Piyariaqaqlualiqtuq, hilamik ihumaluknaqnigainik piyutauyuq hakugiktunik upinarirutiniklu tamainit quliriinit ihumaliurutiqaqtunit havakviuyunilu inuit timigiayini. Naunaiyaiyit havaktut taimainmiyuqlu. Ilauyariaqaqtut akhuurutinik pivaliayaagani nutauniqhanik, nugulaitunik, inuujuhiqnilu nakugiyauyunik ihuaqhautinik ikiklivaaliriagani avatauyumik aktuqniginik hilap aalaguqniginit. 13-guyut ilituqhainikut havaat ihuaqhaqatigiyait naunaiyaiyit Inuilu nunagiyauyumi kivgaqtuqtit aulayalaitumik aktuniqaqniaqtut nautiqturiaganilu nahuriyakhanik ayuqnaginigani aalaguriagani aulaniginik hunaliqaa.”
Rémi Quirion
Naunaiyaiyiluaq Québec-mi
Itqaiyutikhat Ihuaqhaiyinit
- Nalunaiyautit tamainik 13-nik aulaniqatiaqtunik havaanik naniyaulaaqtut uvani: https://www.arctic.ac.uk/research/canada-inuit-nunangat-united-kingdom-arctic-research-programme-2021-2025-cinuk/
- Ilituqhainikut manikhaqvik ilagani CINUK-mi havaami ihumagiyaqaqtut aalaguriagani Ukiuqtaqtumi nunauyut aktuqniginiklu Inuit nunagiyainik ahiiniklu. Qiniqhiayuq hanatuqnirutinik atulaaqtuniklu ihuaqhautinik ilaliutiyutiniklu pigiarutinik nutauniqhanik annaktuutiqariagani avatauyuq aalaguqniganit.
- Atautimut akituniga tamainik manikhaakhanik qahaktunik CINUK-mi Havaakut ajikutariyaa £11.2m (GBP-mi) uvaluniit $18.2-miliatalamik (CANATAMIUT MANIINI). Manikhaakhat pipkagauyuq UK-mi Ilituqhaiyinit Hanatuqniqtunilu, Ukiuqtatumi Qauyimayauyunik Kanatami, Nunaqyuami Ilituqhaiyinit Katimayit Fonds de recherche du Québec-kunilu. ‘Ayikutaini’ ikayuutit pipkagauyulu amiyunit havaanit Kanatamiut ikayuqtigiyainit.
- Uqatiaqnigit MOU-mik tuhaqtiyunmi May-mi 2021-mi – https://www.canada.ca/en/polar-knowledge/news/2021/05/united-kingdom-canada-inuit-nunangat-and-arctic-region-research-programmewill-support-inuit-self-determination-in-research.html -mi
- Tuhaqtiyutit uuktuutinik havauhiqmik June-mi 2021-mi –https://frq.gouv.qc.ca/en/program/canada-inuit-nunangat-united-kingdom-arctic-research-programme/ -mi
Qilamik nalunaiqtunik
Inuit Tapiriit Kanatami (ITK) nunaqyuami kivgaqtuiyuq timiuyuq munarivlugit hivumukpalianiginiklu ihumaqhuutit ihumagiyailu Inuit Kanatami. Ihuaqhaiyimayuq Nunaqyuami Inuit Atuliruamayinik Ilituqhautini (NISR), tikuaqhijutauyuq hunanikliqaa ikayuqtiriigutinik upijutiniklu hakugikhivaalirutinik aktuqniginik nakurutauniginiklu Inuinaqni ilituqhautinik Inuit Nunangat-mi (Inuit agilrariyani nunaani).
Taqyuqyuap Akiani Nunaqyuami Ilituqhaiyit Hanatuqniqtulu (UKRI) havakviqagituq inuit timigiyat ikayuqtuqtauyut Havakviuyumik Manikhaqhiurutinik, Aulayutinik Havakviuyunilu Atulirumayauyunik Kavamanit Taqyuqyuap Akiani Nunaqyuamit. Una hulijut ilauviuyuq hitamanit katimayinik UKRI-mi: Nunaqyuami Avatauyumik Ilituqhainikut Katimayinik (NERC), Hanauyaqtit Inukniklu Ilituqhainikut Katimayinik (AHRC), Hanayakhaliuqtit Takuyaniklu Naunaiyautinik Ilituqhainiqmi Katimayinik (EPSRC), Manikhaqhiurutiniklu Inuujuhiqniklu Ilituqhainikut Katimayinik (ESRC).
Ukiuqtaqtumi Qauyimayauyunik Kanatami (UKIUQTAQTUMI) Kavamanit Kanatami havakviuyuq havaaqaqhutik hakugikhivaaliriagani hivuliqhuqniginik ukiuqtaqtumi naunaiyautinik nutauniqhanilu. Turaaqtaqviqaqtut Kanatamiut Qutiktumi Ukiuqtaqtumi Ilituqhainikut Havakviuyuq (CHARS) igluqaqvikmi, havakviupkaqtaat, Iqaluktuutiami, Nunavumi.
Nunaqyuami Ilituqhaiyinit Katimayit Kanatami una Kanataup aginiqhaq kavamatuqani ilituqhaiviuyuq pivaliavlunilu timiuyuq. Ukiuqtaqtumi Tununganilu Akhuurutit havaaq ihumagiyaqaqniaqtuq hitamanik ilituqhaijutiluanik: igluliqiyutinik, aaniaqtailiyutinik, niqinik, immaqmiklu.
Minguiqhiqviliqiyit Kanatami Havakviuyuq havaaqaqtut Kanataup nunaqyuami minguiqhiqveet, nunaqyuami igilraat inigiyauyunik ilagiyainiklu inuujuhiqni nunanik munariyauniganik ilipkamayaaganilu taja hivunikhamilu inugiyainit atuqtakhainik.
Kiuyutiqaqhutik Ministauyumut Manikhaqhiurutinik Nutauniqhaniklu, havaariyaat Fonds de recherche du Québec-kut (FRQ) pivagiagani atulirumayainik ihuaqtumiklu pivalianiginik Québec-mi ilituqhaijutinik ikayuqturiagani maniknit, ikayuriagani ayuiqhaniginik tuukliuyut inuit ilituqhaiyit, iniqhiyaagani ikayuqtiriigutinik aturiaqaqtunik pivagiagani havaakhitauyutigiyatik, atuqpaaliriaganilu ikayuqtuqlugilu qauyimanik atuqpalianiganik. frq.gouv.qc.ca –mi
Uqaqvikhat
Hivuniqhivaaliriami/tuhagakhaliqiyilu uqaqvigiyaagani:
Inuit Tapiriit Kanatami
UK-mi Ilituqhainikut Hanatuqnirutilu
Henry Burgess
0044 7590 461620-mi
Ukiuqtuqtumi Qauyimayauyut Kanatami
Email: [email protected]
Qaritauyakut titiqijutimi: [email protected]-mi
Hivayauta: 343-548-5456-mi
Tuhagakhaliqiyit Havaqatigiyaagani
Nunaqyuami Ilituqhaiyinit Katimayit Kanatami
613-991-1431-mi
1-855-282-1637-mi
[email protected]-mi
Kaitlin Power
Tuhagakhaliqiyini Titiraqti
Titiraqvia Ministauyup Avatiliqinikut Hilaplu Aalaguqniganik
819-230-1557-mi
[email protected]-mi
Tuhagakhaliqiyit Havaqatiriniginik
Minguiqhiqviliqiyit Kanatami Havakviat
855-862-1812-mi
Véronique Sauriol
Tuhaumajutinik Qauyimayauyuniklu Upipkaijutinik Ihumakhaqhiuqti
Fonds de recherche du Québec-kuni
514-873-2114 extension 4812
514-873-2114-mi uiguani 4812-mi